ભારત શાસન અધિનિયમ, 1935

“2/3 ભાગનું બંધારણ આ અધિનિયમના આધારે રચાયું છે.”

1. સંઘાત્મક વ્યવસ્થા / સમવાયતંત્ર
2. રાજનીતિની આધારભૂત સંરચના
3. ન્યાયપાલિકાની શક્તિ
4. રાજ્યપાલનો પદાધિકાર
5. લોકસેવા આયોગ
6. કટોકટીની જોગવાઈઓ

-----------------❌❌----------------------❌❌-----------

       બ્રીટન

1. સૌથી વધુ મતના આધારે ચૂંટણી વિજય.
2. કાયદાનું શાસન. (Rule of law)

૩. રાષ્ટ્રપતિની બંધારણીય સ્થિતિ.

4. द्वि -સદનાત્મક સંસદીય શાસનપ્રણાલી (Parliamentary system)
5. કાયદો બનાવવની પધ્ધતિ.
6. સંસદીય વિશેષધિકાર.
7. એકલ નાગરિકતા.
8. કેબિનેટ પધ્ધતિ.
9. વિશેષાધિકાર રિટ

-----------------❌❌----------------------❌❌-----------

     અમેરીકા

1. પ્રસ્તાવના / આમુખ (Preamble)
2. મૂળભૂત અધિકારો (Fundamental Rights)
3. સર્વોચ્ચ ન્યાયાલય અને ઉચ્ચ ન્યાયાલય ન્યાયાધીશોને હટાવવા (Removal of Supreme court & High Court Judges)
4. ન્યાયિક પુન: અવલોકન અને ન્યાયપાલિકાની સ્વતંત્રતા
5. સર્વોચ્ચ ન્યાયાલય
6. 6. રાષ્ટ્રપતિ સર્વોચ્ચ સેનાપતિ
7. બંધારણીય સર્વોચ્ચતા
8. રાષ્ટ્રપતિ પર મહાભિયોગ
9. ઉપરાષ્ટ્રપતિપદ
10. જનહિતયાચિકા (PIL)

-----------------❌❌----------------------❌❌-----------

        કેનેડા

1. સરકારનું અર્ધસંધાત્મક સ્વરૂપ (સશક્ત કેન્દ્રવાળી સંઘાત્મ- વ્યવસ્થા)
2. કેન્દ્ર-રાજ્યો વચ્ચે શક્તિવિભાજન
3. કેન્દ્ર દ્વારા રાજ્યના રાજ્યપાલોની નિમણૂક
4. અવશિષ્ટ શક્તિઓ કેન્દ્ર પાસે.
5. સર્વોચ્ચ ન્યાયાલયનું સલાહ અધિકાર ક્ષેત્ર

-----------------❌❌----------------------❌❌-----------

    આયરલેન્ડ

1. રાજ્યનીતિના નિર્દેશક તત્ત્વો.
2. રાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણી સંબંધી પ્રક્રિયા
3. રાજ્યસભામાં રાષ્ટ્રપતિ દ્વારા પસંદગી પામતા સભ્યો

-----------------❌❌----------------------❌❌-----------

       ફ્રાન્સ 

1. સ્વતંત્રતા (Liberty)
2. સમાનતા (Equality)
3. બંધુત્વ (Fraternity)
4. ગણતંત્ર (Republic)

-----------------❌❌----------------------❌❌-----------

    ઓસ્ટ્રેલીયા

1. વેપાર, વાણિજ્યની સ્વતંત્રતા.
2. સંયુક્ત યાદી / સમવર્તી સૂચિ
3. સંસદના બંને ગૃહોની સંયુક્ત બેઠક
4. કેન્દ્ર-રાજ્ય સંબંધ

-----------------❌❌----------------------❌❌-----------

 દક્ષિણ આફ્રિકા

1. ભારતીય બંધારણમાં સુધારાની પ્રક્રિયા.
2. રાજ્યસભાના સભ્યોની ચૂંટણી.

-----------------❌❌----------------------❌❌-----------

           જર્મની

1. કટોકટી સમયે અમુક મૂળભૂત અધિકારોનું મોકૂફ થવું.

-----------------❌❌----------------------❌❌-----------

         જાપાન

1. કાયદા દ્વારા સ્થાપિત પ્રક્રિયા.

-----------------❌❌----------------------❌❌-----------

           રશિયા

1. મુળભુત ફરજો.
2. આમુખમાં ન્યાયના સિદ્ધાંતો.

-----------------❌❌----------------------❌❌-----------

ખાસ યાદ રાખો :

• વિશ્વમાં સૌપ્રથમ પ્રસ્તાવના અમેરિકાના બંધારણમાં સમાવવામાં આવી. ત્યારબાદ ઘણા દેશોએ પ્રસ્તાવનાનો બંધારણમાં સમાવેશ કર્યો.
• ભારતના બંધારણ પર વિદેશી સ્ત્રોતના પ્રભાવના કારણે તેને ‘Bag of Borrowings' પણ કહેવાય છે.

-----------------❌❌----------------------❌❌-----------