ગુજરાત વહીવટી સુધારણા આયોગ (GARC)નો 5મો અહેવાલ 

ગુજરાત વહીવટી સુધારણા આયોગ (GARC) દ્વારા મુખ્યમંત્રી ભૂપેન્દ્ર પટેલને 12 જેટલી મુખ્ય ભલામણો સાથેનો પાંચમો અહેવાલ સોંપવામાં આવ્યો. 

5મા અહેવાલમાં કરવામાં આવેલ મુખ્ય ભલામણો

1. એક રાજ્ય એક પોર્ટલ.

• સરકાર નાગરિકો માટેની તમામ નાગરિક સેવાઓ એક જ ફ્રન્ટ એન્ડ ઇન્ટરફેસમાં એકીકૃત કરી શકે છે.

2. નાગરિક સેવાઓ માટે સિંગલ સાઇન-ઓન (SSO)

• ડિજિટલ ગુજરાત પોર્ટલ દ્વારા નાગરિકો દ્વારા ભરાયેલા ડેટા મોબાઇલ લિંક્ડ આધાર નંબર અને ડિજિલોકર જેવા યુનિક આઈડીનો ઉપયોગ કરીને બહુવિધ એપ્લિકેશનો માટે મેળવી શકાય છે.

 ૩. સક્રિય, નાગરિક કેન્દ્રિત સેવા વિતરણ.

• "એપ્લિકેશન-આધારિત, નાગરિક-કેન્દ્રિત પ્રણાલી અપનાવીને, નાગરિકોને સુવિધાઓ અને વિદ્યાર્થીઓને માર્ગદર્શન આપવા માટે સ્માર્ટ એલર્ટનો ઉપયોગ કરો."

4. સરળ પ્રક્રિયા - સંપૂર્ણ ડિજિટલ વ્યવસ્થા.

• મુખ્ય નાગરિક સેવાઓ માટે સંપૂર્ણપણે ડિજિટલ વર્કફ્લો બનાવવા. અરજીઓ, મંજૂરીઓ અને સ્ટેટસ અપડેટ્સને રિઅલ ટાઇમમાં સમન્વયિત કરવું.

5. પ્રક્રિયા સરળીકરણ-અરજીનો અનુભવ વધારવાનો પ્રયાસ.

• એક પ્રમાણિત અરજી ફોર્મનો ઉપયોગ કરવો જેમાં ફક્ત જરૂરી દસ્તાવેજો અને પુરાવાઓની જરૂર હોય. તેમજ ફોર્મ પર તમામ સ્ટેમ્પની જરૂરિયાતને દૂર કરવામાં આવે.

6. પ્રક્રિયા સરળીકરણ - દરસ્તાવેજ માનકીકરણ.

• "સરકાર ઓળખ, રહેઠાણ, આવક, જાતિ અને ઉંમર સહિતના દસ્તાવેજો કેવી રીતે ઉપયોગમાં લેવા અને દરેક ચકાસણી માટે કયા દસ્તાવેજો માન્ય છે તે સ્પષ્ટ કરે.”

7. ઝડપી અને સારી નાગરિક સેવાઓ માટે જનસેવા કેન્દ્રો (JSK)ની માળખાગત સુવિધાઓમાં સુધારો.

• "નાગરિકોને સહાય અને માર્ગદર્શન આપવા માટે મૈત્રીપૂર્ણ રિસેપ્શન ડેસ્ક સાથે સરળ અને સુલભ વ્યવસ્થા બનાવવી, જેથી સેવા ઝડપી અને સુગમ બને."

8. અસરકારક વ્યવસ્થાપન અને નિરીક્ષણ પદ્ધતિઓ.

• સરકાર RCPS કાયદા (Right of Citizen to Public Services Act) અનુસાર નાગરિક ચાર્ટરના નિયમિત ઓડિટ અને સમયસર અપડેટ માટે એક માળખાગત પ્રક્રિયા શરૂ કરી શકે છે.
• તમામ વિભાગો અને સેવા વિતરણમાં એકરૂપતા, સ્પષ્ટતા અને સરળતા સુનિશ્ચિત કરવા માટે એક પ્રમાણિત રાજ્યવ્યાપી રૂપરેખા અપનાવી શકાય છે.

9. કામ કરવાની સરળતા સુનિશ્ચિત કરવી.

• અપેક્ષાઓ અને કાર્યપ્રવાહને સંરેખિત કરવા માટે તમામ જનસેવા કેન્દ્રો અને નાગરિક ચાર્ટરમાં નાગરિક સેવાના કલાકો અને સત્તાવાર રીતે કામ કરવાના કલાકો સ્પાટ રીતે દર્શાવે.

10. નાગરિક સેવા વિતરણ માટે ક્ષમતા નિર્માણ.

• નીતિ સંબંધિત અપડેટ્સ, ગ્રાહક સેવા માટેની શ્રેષ્ઠ પ્રથાઓ તેમજ કર્મચારીઓને કાર્યક્ષમ રીતે સેવા પ્રદાન કરવા માટે નિયમિત સ્ટાફ વર્કશોપને પ્રોત્સાહન આપો જેથી સેવા કામગીરીની અખંડિતતા જળવાઇ રહે.

11. અસરકારક સેવા વિતરણ માટે માનવશક્તિનો શ્રેષ્ઠ ઉપયોગ.

• જે ક્ષેત્રોમાં અરજીઓની સંખ્યા વધારે હોય તેવા વિભાગો અને નિર્દેશાલયોને જન સેવા કેન્દ્રોમાં નિયુક્ત કરવા માટે અધિકૃત સ્ટાફની વધારાની જગ્યાઓ બનાવવા માટે પ્રોત્સાહિત કરો.

12. શાસનની સરળતા માટે અનુરૂપ સેવા વિતરણ મોડેલો.

• "ગ્રામીણ વિસ્તારોમાં વિલેજ કમ્પ્યૂટર આંત્રપ્રિન્યોર્સ (VCEs)ની ભૂમિકાને મજબૂત કરવા માટે માર્ગદર્શિકા બનાવો, શહેર અને ગ્રામ્ય વિસ્તારમાં સુસંગત સેવા માટે કેન્દ્ર અને ઝોન મોડેલ્સ અપનાવો, અને કાર્યક્ષમતા વધારવા માટે PPP મોડલથી ખાનગી અને સરકારી ભાગીદારી જાળવો."

GARC વિશે

• ગુજરાત સરકાર દ્વારા અંદાજપત્ર (2025-26)ની રજૂઆત વખતે ગુજરાત વહીવટી સુધારણા આયોગ (GARC)ની રચનાની જાહેરાત કરવામાં આવી હતી.
• 25 ફેબ્રુઆરી, 2025ના સરકારી ઠરાવ દ્વારા ગુજરાત વહીવટી સુધારણા પંચની રચના કરવામાં આવી છે.
• રાજ્ય શાસનના વહીવટી માળખા અને કાર્ય પદ્ધતિમાં જરૂરી ફેરફાર માટે ગુજરાત વહીવટી સુધારણા પંચની રચના કરવામાં આવેલી છે.
• આ પહેલનો ઉદ્દેશ્ય રાજ્યની માળખાકીય બાબતોને, કાર્યપદ્ધતિઓને અને સંચાલન પ્રક્રિયાઓને સુધારવાનો છે.
• GARC અધ્યક્ષ : ડો. હસમુખ અઢિયા