ઉદ્દેશ્ય : નાળિયેરના ગુણો, તેના આર્થિક મહત્ત્વ અને વિવિધ ઉપયોગો અંગે જાગૃતિ લાવવી.

થીમ 2025 : "Uncovering Coconut's Power, Inspiring Global Action,"

• વિશ્વ નારિયેળ દિવસની ઉજવણી પ્રથમવાર વર્ષ 2009માં કરાઈ હતી.
• કેન્દ્રીય કૃષિ અને ખેડૂત કલ્યાણ મંત્રી શિવરાજસિંહ ચૌહાણે કેરળના અંગમાલી ખાતે કોકોનટ ડેવલપમેન્ટ બોર્ડ (CDB) દ્વારા આયોજિત રાષ્ટ્રીય સ્તરના વર્લ્ડ કોકોનટ ડે સમારોહનું વર્ચ્યુઅલ ઉદ્ઘાટન કર્યું હતું.
• નાળિયેરના ઉત્કૃષ્ટ નિકાસકારોને એક્સપોર્ટ એક્સિલેન્સ એવોર્ડ એનાયત કરવામાં આવ્યા હતા.

વર્લ્ડ કોકોનટ ડે :-

• વર્લ્ડ કોકોનટ ડે ની શરૂઆત ઇન્ટરનેશનલ કોકોનટ કમ્યુનિટી (ICC) દ્વારા કરવામાં આવી છે.
• ઇન્ટરનેશનલ કોકોનટ કમ્યુનિટી (ICC)નો સ્થાપના દિવસ 2 સપ્ટેમ્બર છે.

નાળિયેરનું ઉત્પાદન :-

• વિશ્વમાં નાળિયેરનું સૌથી વધુ ઉત્પાદન કરનારાં ટોચનાં ૩ દેશો :
• (1) ઇન્ડોનેશિયા, (2) ફિલિપાઇન્સ, (3) ભારત.
• ભારત નાળિયેરના સૌથી મોટા ઉત્પાદકોમાંનો એક છે, જેણે વર્ષ 2025માં વૈશ્વિક ઉત્પાદનમાં લગભગ 31%નું યોગદાન આપ્યું છે.
• ભારતમાં નાળિયેરનું સૌથી વધુ ઉત્પાદન કરનારાં ટોચનાં રાજ્યો (2023-2024) : (1) કર્ણાટક (2) તામિલનાડુ (3) કેરળ,
• ભારતના સૌથી વધુ નારિયેળ ઉત્પાદન કરતાં રાજ્યોમાં ગુજરાત 7મા ક્રમે.
• કૃષિ મંત્રી રાઘવજી પટેલ અનુસાર વર્ષ 2024-25માં ગુજરાતમાં નાળિયેરનો વાવેતર વિસ્તાર 28,197 હેક્ટર હતો.
• હાલમાં ગુજરાતમાં લીલા નાળિયેર (ત્રોફા)નું વાર્ષિક ઉત્પાદન 26.09 કરોડ યુનિટથી વધુ છે.
• ગુજરાતમાં નાળિયેરનું ઉત્પાદન કરતાં જિલ્લા : ગીર-સોમનાથ, જૂનાગઢ, ભાવનગર, વલસાડ, કચ્છ, નવસારી અને દેવભૂમિ દ્વારકા.
• ગુજરાતમાં ઉત્પાદિત થતા કુલ નાળિયેરમાંથી આશરે 40% જેટલા લીલા નાળિયેરની દિલ્હી, પંજાબ, હરિયાણા, રાજસ્થાન અને મધ્ય પ્રદેશ જેવાં રાજ્યોમાં નિકાસ કરવામાં આવે છે.
• ભારતીય સંસ્કૃતિમાં નાળિયેરને 'શ્રીફળ' તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે.

ગુજરાત નાળિયેરી વિકાસ કાર્યક્રમ :-

• આ કાર્યક્રમ ગુજરાતમાં નાળિયેરીની ખેતીને પ્રોત્સાહન આપવા માટે અમલમાં મૂકવામાં આવ્યો છે.
• આ યોજના હેઠળ ખેડૂતોને પ્રતિ હેક્ટર₹ 37,500 સુધીની નાણાકીય સહાય આપવામાં આવે છે.
• આ ઉપરાંત, પોષણ અને જીવાત વ્યવસ્થાપન માટે પણ પ્રતિ હેક્ટર ₹5,000 સુધીની સહાય મળે છે.

ઇન્ટરનેશનલ કોકોનટ કમ્યુનિટી (ICC) :-

• વર્ષ 1969માં સ્થાપિત નાળિયેરનું ઉત્પાદન કરનારા દેશોની આંતરસરકારી સંસ્થા છે.
• સ્થાપના : યુનાઇટેડ નેશન્સ ઇકોનોમિક એન્ડ સોશિયલ કમિશન ફોર એશિયા એન્ડ પેસિફિક (UN-ESCAP)ના માળખા હેઠળ.
• સભ્યદેશો : 21 (ભારત ICCના સ્થાપક સભ્યોમાંથી એક છે.)
• વડું મથક : જકાર્તા, ઇન્ડોનેશિયા

--------------------------------------------