કહેવતો અને તેના અર્થ : ભાગ 3

સ્પર્ધાત્મક પરીક્ષા માટે ઉપયોગી ગુજરાતી વ્યાકરણ (પાઠ્યપુસ્તક આધારિત)

એઠું ખાય તે ચોપડયાને ભરોસે  :- કાંઈ મળશે તેની લાલચમાં થતી પ્રવૃત્તિ.
એક મ્યાનમાં બે તલવાર ન સમાય  :- બન્ને સમર્થ વ્યક્તિ એક જ સ્થાને ન રહી શકે.
આવ્યો આસો ને મેઘ નાસો  :- સમય ગતિશીલ છે.
આંધળા ખરચનું અંતકાળે સરવૈયું  :- બહુ જ ઉડાઉ માણસ છેવટે દેવાળું કાઢે.
આંધળાની ગત આંધળા જાણે  :- જાતઅનુભવ અનુસાર જ્ઞાન હોય.
આપ સમાન બળ નહિ તે મેઘ સમાન જળ નહિ :- જાત મહેનત સર્વશ્રેષ્ઠ છે.
આડે લાકડે આડો વેહ  :- દુષ્ટ સાથે દુષ્ટતા જ શોભે.
આટો વેચી ગાજર ખાધાં  :- મોંથી ચીજવસ્તુના બદલામાં સોંધી વસ્તુ મેળવી.
આગે આગે ગોરખ જાગે  :- આગળ જતાં ઉપાય મળી રહેશે.
અરધમાં રામને અરધમાં ગામ  :- અસમાન વહેંચણી.
અન્ન આહારે ને થી વહેવારે લેવાય  :- દરેક વસ્તુ પ્રમાણસર શોભે.
અન્ન તેવું મન અને પાણી તેવી વાણી હોય  :- જેવાં ખાનપાન એવાં જ બુદ્ધિવર્તન થાય.
અફીણનો જીવડો સાકરમાં ના જીવે  :- ખરાબ વાતાવરણમાં ટેવાયેલો માણસ સારા વાતાવરણમાં ન રહી શકે.
શ્રમ વગરનું પ્રારબ્ધ લૂલું  :- પુરુષાર્થ આગળ પ્રારબ્ધ પાંગળું છે.
શેરડીનો સાંઠો પૂંછડા લગી ગળ્યો ન હોય :- માણસ સર્વગુણ સંપન્ન નથી.
શેરડી ભેગો એરંડો પાણી પીએ  :- એકની સાથે બીજુ પણ લાભ પામે.
શેઠ આવ્યા તો કહે નાખો વખારે  :- ઘટિત સત્કારનો અભાવ.
શીરા માટે શ્રાવક ન થવાય   :- નજીવા લાભ માટે ધર્મભ્રષ્ટ ન થવાય.
વિદ્યાહીન નર તે પશુ  :- ભણેલો હોય તે જ માણસ ગણાય.
વેળા વેળાની છાંયડી  :- મનુષ્ય કરતાં સમય વધુ બળવાન છે.
શઠમ્ પ્રતિ શાક્યમ્   :- દુષ્ટ સામે દુષ્ટતા.
વાંસના કજિયા વન બાળે  :- નાની વસ્તુને કારણભૂત બનાવી મોટું રૂપ આપવું.
વરને કોણ વખાણે તો કહે વરની મા  :- પોતાનું એટલું સારું એમ સૌ કહેતું હોય છે.
વખતની વાત વખતે છાજે  :- જે કાળે જે કરવું જોઈએ તે કાળે તે કરવું.
લેવા ગયો બકરીને ખોળ આવ્યો ઊંટ  :- થોડું સુખ લેવા જતાં મોટી પીડા આવી.
લોકની લાજે કે પેટની દાઝે  :- લાચાર પરિસ્થિતિ.
લોભે લક્ષણ જાય  :- લોભથી નુક્સાન પહોંચે.
વગ કરે પગ  :- લાગવગથી પ્રવેશ પામી શકાય છે.
લીલા વનનાં સૂડા ઘણાં  :- લાભ દેખાય ત્યાં ઘણો આવે.
લુચ્ચાની પાંચશેરી ભારે  :- કપટ કરનાર માણસ ઘણીવાર જીતી જાય.
લાંબા જોડે ટૂંકો જાય મરે નહિ તો માંદો થાય  :- કોઈનો વાદ કરવો નહિ, પોતાની શક્તિ પ્રમાણે વર્તવું.
લખતો ભૂલે ને તરતો ડૂબે   :- જે કામમાં પડે તેની જ ભૂલ થાય.
રાંટી ઘોડીએ પલાણ માંડી   :- હલકી વસ્તુથી કામ લીધું.
રામ રાખે તેને કોણ ચાખે ?   :- પ્રભુ રક્ષે તેને કોઈ નુક્સાન ન કરી શકે.
મણ ભાતને સવામણ કૂસકી  :- વસ્તુ શુદ્ધ ન હોવી.
મઠ વાવીને બાજરો લણવો  :- પરિશ્રમ કરવાથી જીવન જીવવા રોટલો કમાઈ શકાય.
મખમલની મોજડી માથે ન પહેરાય  :- જે વસ્તુ જ્યાં શોભતી હોય ત્યાં જ શોભે.
ભેંશ કૂદે તે ખીલાને જોરે :- પીઠબળ વિના ઉત્સાહ ન હોય.
ભાડાની વહેલને ઉલાળી મેલ  :- કામમાં બિનપરવાઈ હોવી.
ભલાનો ભાઈને ભૂંડાનો જમાઈ :- વ્યક્તિ જેવી હોય એ રીતે એની સાથે વર્તવું.
ભરમ ભારીને ખિસ્સાં ખાલી  :- વગર પૈસે ડોળ કરવો.
ભણતાં પંડિત નીપજે, લખતાં લહિયો થાય  :- મહાવરાથી બધુ સાધ્ય થાય, મહાવરાથી જ મનુષ્ય પૂર્ણ થાય છે.
ભૂખે મરતું ચોરી શીખે  :- ભૂખ્યો માણસ ગમે તે અનિષ્ટ કરે છે.
હંસની ચાલ ચાલવા જતાં કાગડો પોતાની ચાલ ભૂલ્યો  :- કોઈની નકલ ન કરવી.
હસવુંને લોટ ફાકવો સાથે બને નહિ  :- એકસાથે બે કામ ન કરી શકાય,
હશે તેનું જશે  :- જેની પાસે કંઈક હશે તેનો વ્યય થશે.
સો મણ તેલે અંધારું  :- સાધન હોવા છતાં કામ સફળ ના થાય.
સો વાર બકોને એક વાર લખો  :- લખ્યું બોલે.
સોય પછવાડે દોરો :- સીયને દૌરો અનુસરે છે.
સોમાં નવાણુંની ભૂલ  :- હિસાબમાં ગોટાળો.

-------------*-------------------*-------------------

Comments (0)

Leave your comment

Please enter comment.

Please enter name.
Please enter valid email address.
Please enter valid website URL.

Up